KỶ NIỆM MỘT THỜI
TRĂNG THANH
Thanh và Xuân là đôi bạn gái rất thân, cùng quê, cùng lớp, cùng trường.
Thanh: Xuân ơi! Hôm nay bồ nói xe đạp của bồ hơi bị trục trặc, mà trời chuyển, có lẽ sắp có mưa to, cố gắng ráng đạp theo mình nhé! Tới cửa rồi: Bồ vào nhà tôi chơi tí nhé?
Xuân: Vào nhà bạn, thưa hai bác con học về ạ!
Ba má Thanh: À Xuân con vào nhà chơi, nầy hai đứa lại hai bác bảo đây: Hai bác định đưa Thanh xuống Sàigòn ở trọ đi học, Xuân à con về thưa ba mẹ con, nếu có ý định giống hai bác đây thì hai con đi chung, riêng hai bác nghĩ ở xứ nhà quê này nhiều giặc giã chiến tranh, không an toàn cho con cái, hai bác quyết định vậy.
Thanh: Sàigòn vời vợi đường xa
Hàng rau, hàng lúa bên nhà nhớ mong
Mẹ cha má cóp da nhăn
Mỏ chuông tụng niệm chuổi lần Phật thưa
Trời thì khi nắng khi mưa
Khi đau khi yếu xin chừa mẫu thân
Xuân: Thanh à thời gian trôi quá nhanh xa nhà ở trọ, ăn nhờ đã hơn bảy năm; hai chị em mình cũng hết sức cố gắng và theo đuổi kết thúc đã xong rồi, ôi chao chấp tay lạy Trời, tôi mừng quá. Giờ này về quê xong, tôi với bồ bắt đầu tìm vào trường mới và cùng hai chiếc xe đạp này, giúp cho chị em mình tiến bước trên con đường học vấn.
Thanh: Xuân à! Đồng ý, mỗi năm chúng mình trở lại thăm quê nhà; nhưng lần nầy tôi thấy có một trạng thái nặng nề, hình như nuôi dưỡng hình thức thiếu nghị lực; mình cảm thấy nhớ các cô giáo, các thầy, nhứt là giờ Lý Hóa, thầy đẹp trai đó còn nhớ phải không bồ? Con đường Bà Huyện Thanh Quan như rất quen thuộc; nó không còn nằm trong đầu, để chuẩn bị quẹo vào cổng trường như xưa nữa; Thật là một kỷ niệm cả đời đáng ghi nhớ! À còn điểm rất quan trọng nữa là: mấy anh chàng mặc đồng phục từ Petrus Ký; chịu khó chờ ở cổng trường hàng ngày; cũng có anh được đáp số, đối thoại ly kỳ và hấp dẫn, cũng có anh chịu khó trồng cây si bị ngã quỵ và cháy khô! Thật tội nghiệp!
Làm Điếng Hồn Anh.
Em đây không biết mộng mơ
Ai kia là chúa ngẩn ngơ mơ màng
Buổi tan trường áo em màu tím Huế
Tím cả chiều làm anh ngẩn ngơ mê
Hoa màu tím không bao giờ khoe tiếng
Em vô tình hất tóc điếng hồn anh!
Không biết có anh nào ca bài:
Bây giờ em ở đâu?
Góc biển hay chân trời?
Áo nàng vàng, tôi về yêu hoa cúc
Áo nàng xanh, tôi mến lá sân trường
Sợ thư tình không đủ nghĩa yêu đương
Tôi thay mực cho vừa màu áo tím
(Thơ Nguyên Sa)
Trên tà áo tím em cài hoa cúc
Tóc em dài anh hỏi lúc biết yêu
Xuân: Thanh ơi! Bây giờ về thăm quê nhà gặp lại gia đình, bạn cũng như mình gặp lại ba mẹ, các em và các bà con bạn bè ở quê mình. Thật là đỡnhớ!
Thanh: Đúng vậy Xuân à! Mình về thăm nhà xong ra đi; hết sức lưu luyến tình cảm; không phải cắt đứt mọi trói buộc của gia đình bồ nhớ nhé! Đó là hàng rào ngăn giữ các khía cạnh, cũng là chân trời tích cực sự giác ngộ của cha mẹ mình! Một bước lầm lạc, sa chân thì muôn đời rơi vào vực thẳm và chìm sâu trong bóng tối của khổ đau!
Con đường nào có áo trắng em bay
Tóc xỏa ngang vai chiều lay nỗi nhớ
Đôi tay vẫy buồn rơi trên nhịp thở
Ngày tháng qua rồi, ai ở ai đi?
Ai sinh ra, ai nuôi cỏ bao giờ?
Chúng có tốt tươi cũng nhờ sương gió.
Xuân: Hai đứa mình mới vào năm đầu, cố gắng vượt trên trung bình nhé bồ! Tôi sợ quá, vừa lạ trường, vừa lạ thầy, lạ bạn v.v…; mà mình có quen một người tên là Đức, nói cho bồ nghe và có ý kiến, sao? để mình cho gặp rồi bồ bình luận được không?
Thanh: Cứ nói chuyện của bồ? Tôi phải có ý kiến dù hay dù dở, tôi cũng chia xẻ.
Xuân: A! A! Anh Đức mình học năm thứ 3; đẹp trai thích mình, yêu mình lắm, sao bồ? Anh ta đang yêu quá cở anh ta nói:
Chàng Đang Yêu
Thư em anh biết viết gì?
Tìm ngàn chữ viết sao ghi hết lời
Bao dòng chữ nhỏ cho em
Nhớ thương thương nhớ hình em cõi lòng
Tình ta trăng nước mùa thu
Sông dài nhớ suối nước như về nguồn
Thanh: Chuyện đó là của cá nhân bạn, nhưng bạn hỏi thì tôi có ý kiến, thứ nhất là: bạn mới vào học năm đầu, nên cố gắng trao dồi chớ quên lãng, bạn đã nhận thức trình độ anh ta chưa? Coi chừng thung lũng tình yêu hiểm trở; xin lưu ý: Định nghĩa tình yêu.
Xuân: Ê Thanh bồ cũng có anh chàng gì theo bồ từ trường cũ còn không? Nhớ không? Còn tôi bà cứ cản ngăn?
Thanh: Có chứ! Tôi có người theo, kẻ đưa, người đón, nhưng tôi không quan tâm, tôi lo học, tôi sống với tinh thần thanh cao, với lý trí không bị lệch lạc, không bị san sẻ tình cảm, tôi không có bản chất mềm yếu, thiếu nghị lực. Tôi khuyên bạn, lo về học vấn để được căn bản là nền tảng của sự thành công; cha mẹ mình đang lo lắng, đang mong mỏi ở chúng ta. Tôi khuyên bạn và có lời lẽ chính đáng, mong bạn thông cảm cho; tôi không chống đối bạn; chỉ có ý kiến nhé! Nhưng ở thế gian này, giữa cuộc đời này, đã xẫy ra muôn vạn nhân duyên, nó chằng chịt của sự khổ đau, lý tưởng nào, con người nào, triết lý nào, các cuộc nhân sinh nầy; rất nhiều hệ lụy vì tình và bị đau khổ trên sân khấu của cuộc đời!
Nầy bạn ơi! Trái tim thành đa cảm,
Một chữ yêu cũng đủ để bâng khuâng!
Một chuyện buồn ánh mắt mãi suy tư!
Một tiếng khóc đời cũng đủ tuyệt vọng!
Xuân: Thanh à! Tôi không đồng ý những lời lẽ bạn khuyên mình. Nhưng anh Đức của mình rất dễ thương, hơn nữa anh ta rất yêu mình, đẹp trai ngọt ngào quá đủ tiêu chuẩn, bạn còn chê trách gì? Bạn có quan niệm bất đồng với mình, tại bồ mà cả tuần nay, tôi không gặp anh ta!
Ngôi sao sáng lạ là anh
Bao năm mõi mắt mới thành được duyên
Anh đừng in nét chiều tà
Tương tư là bệnh của ta yêu chàng
Hồn chênh vênh, mộng chơi vơi
Đất xoay mặt giận, chân trời u minh
Xa anh rồi mới hiểu mình
Hiểu mình mới hiểu chúng mình tình xa
Phím đàn năm ngón còn rung
Người đi thương tiếc vô cùng tương tư
Thanh: Xuân ơi đừng giận, đừng buồn, tôi vẫn biết: Lời thật mích lòng, bồ tha cho tôi nhé! Mình tới nhà rồi, vào bỏ cặp xuống lo tắm rửa ăn cơm, học bài xong chúng mình đi chùa! Đã sáu giờ rồi, mình chuẩn bị đi chùa lễ Phật Xuân ơi! Tới chùa kìa, bước vào chính điện lễ Phật: Tâm niệm nhé! A Di Đà Phật. Xuân ơi hãy dập tắt tâm ngã mạn A Di Đà Phật.
Lễ Phật xong ra về, Thanh nhìn quanh chùa: Xuân bồ nhìn coi cảnh chùa thật là tỉnh mịch; chùa cũng là nơi chân trời giải thoát, nơi rộng rãi, khoáng đãng, mênh mông và vô lượng cũng là nơi đem đời vào đạo! Nếu chìm vào bóng tối khổ đau, nơi này chính là nơi nuôi dưỡng cho tâm nhẹ nhàng, tâm như hỷ lạc, hỷ xả và từ bi! Có công năng tiêu cực, khai phóng đem con người ra khỏi tội lỗi và giải thoát là con đường tối hậu của Đức Phật.
Đường đi thăm thẳm một ngôi chùa
Đất trời tỉnh mịch tiếng mõ khua
Lồng lộng đền chuông trong tiếng gió
Đêm khuya Pháp Bảo dế nằm co
Thầy tu lo suốt chùa kinh kệ
Ngày ngày vẫn giữ lệ muối dưa
Xuân: Thanh à tôi rầu bồ quá đi, bồ ở ngoài đời chớ không phải sư cô ở chùa! Bồ có thuyết phục hay có thuyết pháp giảng đạo thì tôi cũng đã yêu rồi nhớ chưa? Anh Đức của tôi là số 1; học là học còn yêu thì cứ yêu!
Thanh: Xuân ơi! Để mình kể cho bồ nghe một chuyện rất là ly kỳ, xin im lặng nhé! Mẹ tôi kể khi sanh tôi ra đời, bệnh tật quá nhiều, rất khó nuôi, cha mẹ tôi đem tôi vào ký thác cho chùa, đó là chùa Xuân Nữ! Kể từ lúc đó tôi hết bệnh, được ở chùa thời gian khá lâu. Ngày tôi được mạnh khỏe, nhờ ơn chùa cứu mạng; còn Nợ Hồng-Ân-Tam-Bảo tôi chưa đáp đền! Tôi phải phát huy đức tin này mới yên tâm.
Xuân: Ôi Trời! Nghe bồ kể; tôi không nín cười được! Tại sao? Đời này mà còn tin dị đoan, mù tối vậy; vì vài trường hợp cụ thể, phát sinh thể hiện sự nâng đỡ, mục đích trói buộc, bộc lộ cái hình thức nó siêu diệt cho nên: Qua sông phải lội, lên núi phải trèo, làm cho con người bị chìm ngập đắm say, không phải là chân lý vĩnh cửu: Mà là vọng tưởng mơ về ảo ảnh đen tối.
Giống như nằm mộng chim bao
Cám ơn mộng đã đi vào giấc mơ
Mơ không giống thực người ơi!
Ước sao mãi mãi trong đời như mơ
Mơ rồi mái tóc thêm xanh
Như thuyền trên nước như trăng đêm rằm
Thanh: Xuân nầy! Tôi cứ nói khi nào vào óc não của bồ thì tôi mới vừa lòng! Bồ có biết hai đứa mình có duyên kiếp trước, được ở chung, ăn chung, học chung, chính vì đó là chị em ruột tiền kiếp đó nhé!
Còn vấn đề học vấn: Học lấy kiến thức, học để lấy bằng cấp, học cụ thể thiết thực, hiện đại vượt thời gian; còn gì cho bằng? Rất hay! Rất hay! Nhưng học để cầu vinh, chờ mong một tương lai sáng lạng, một thế giới khác, mong muốn một hạnh phúc hữu vị, hiểu biết một trí thức học cao; đó không phải là trí tuệ, cũng không phải là những công thức cố định, nhằm áp dụng cho tất cả mọi phức tạp hay thước đo chân lý của cuộc đời.
Xuân:
Trách cho vơi lòng hả dạ
Lời lẽ nào như buồn bã nắng thu
Bạn cứ la lên như đàn dạo phím
Như bông hoa kia nhạt tím phai tàn
Trời thu một sớm âm u
Nắng lên sáng chói mây mù sẽ tan
Xuân: Thanh ơi! Tôi khuyên bồ nên đi tu, đừng đi học nữa: Bồ tu để xa lìa trần thế! Tu để dập tắt các mối tình đến với bà; bà đi tu để ăn trường chay giữ ngũ giới! Tu để bồ có cái suy nghĩ chân chính, giác ngộ vững vàng; tình yêu được hủy diệt! Đập vỡ được các thứ thì bên kia là vùng trời giải thoát. Còn riêng tôi đây: Cần phải giải quyết vấn đề tương tư của chính mình, đánh đổ chiến tranh suy tư ra khỏi tâm não và tôi chỉ biết yêu, yêu mà thôi!
Thanh: Xuân ơi! Tôi rất khen bồ đẹp lắm, có tầm vóc hoa hậu; nếu bầu hoa hậu ở trường, tôi là người đâu tiên bầu bồ! Nhưng bỏ cái tật làm cho trai khổ, thất vọng, thất tình; đều là thế gian tương đối có giá trị tạm thời, chớ không có giá trị vĩnh cửu; nhân nào quả ấy! Phải chăng? Giành giựt, thủ đoạn, thuyết phục, hận thù, dung dưỡng tội ác! Ưu não bị chi phối uẩn khúc sầu muộn. Bồ nên sống một cuộc sống: Thiết lập một nền văn hóa nội tâm, một nền hòa bình trong tâm não thì mới được an lạc.
Bồ ơi! Chúng mình đi học: Chính là lo cho bản thân mình, cho trí thức, cho kiến thức, cho gia đình, hay có được một tình yêu tốt đẹp; đó là tất nhiên luật muôn thuở của loài người:
Từ ngày em bỏ theo chồng
Áo trắng anh nhớ áo hồng chồng yêu
Mắt nàng ru ướt môi mềm
Ru hồn anh ngủ ngàn đêm tuyệt vời
Em là hoa hiện dáng người
Anh là cánh bướm cung trời ngẩn ngơ
Tôi chỉ khuyên bạn: Đừng dùng sắc đẹp, đừng dùng lý trí sắc bén, chất chứa sự dối trá, dùng hình thức để lừa dối, đánh đổ, ngụy trang làm cho tình yêu hàng loạt bị gục ngã! Đó là ảnh hưởng sự khổ đau, khó có cơ hội thoát khỏi luân hồi, mình phải tích cực thực hiện! Bồ Đề Tâm và Trực Tính Giác đừng sống với những quy ước công thức cố định; nhằm áp dụng cho mọi hình thức phức tạp của thế gian. Xua đi phiền não; rước Bồ Đề, thì sớm hỷ chiều an và thấu đáo đạo lý làm người.
Đố ai định nghĩa chữ tình?
Đố ai biết được nghiệp mình là đâu?
Hai tay chấp nguyện Di Đà
Tụng dòng kinh kệ trên tờ Kim Cang
Xuân: Thanh à! Tôi đã nhận thức được chiều sâu của vấn đề bị lay động, tệ hại, phải có giác ngộ giữa cuộc đời nầy. Lời nói, hành động, phải biết dựa theo trí tuệ và từ bi. Tôi rất đồng ý các điểm trên mà bạn đã nêu lên: Tôi xin đánh đổ những cái nhậy bén đã lừa dối! Để hổ trợ hoan hô ý kiến của bạn và nhứt tâm thực hiện: Ngũ giới nhằm xa lìa, những ác nghiệp tiền căn và mong giải thoát; tôi xin ghi nhận cả đời, và cũng là kỷ niệm một thời.
Trăng Thanh
